

آرتمیا یا میگوی آب شور “Brineshrimp Artemia” جزء موجودات ریز دریایی از شاخه بند پایان، رده سخت پوستان و زیر رده آبشش پایان است که امروزه به عنوان یک غذای زنده ارزشمند برای تغذیه بسیاری از ماهیان پرورشی، میگو و انواع ماهیان تزئینی بویژه در مراحل حساس لاروی در سطح وسیعی در جهان به کار برده می شود.
ناپلیوس (Nauplious) آرتمیا، غذای زنده ارزشمندی برای تغذیه لارو ماهی، سخت پوستان و صدف داران می باشد. توانایی ویژه آرتمیا در تشکیل جنین های گاسترولایی به نام سیست، آنرا به عنوان یک منبع غذایی آسان و بی دردسر مطرح ساخته است. سیست آرتمیا را می توان در شرایط سرما و خشک به مدت طولانی نگهداری نمود. در مواقع لزوم می توان مقداری از سیست را از سردخانه خارج و با ایجاد شرایط انکوباسیونی، نوزاد خارج شده از تخم را مورد تغذیه آبزیان مختلف قرار داد. آرتمیا یک موجود فیلتر کننده غیر انتخابی است و ذرات غذایی کمتر از ۵۰ میکرون که شامل باکتریها، فیتو پلانکتونهای کوچک و تک سلولی هستند را مورد تغذیه قرار می دهد.
آن دسته از پست لارو های میگو یا بچه ماهیانی که در مراحل شروع تغذیه ای شان از ناپلیوس آرتمیا تغذیه می کنند، باعث افزایش تولید، بالا رفتن درصد بقاء ، سرزندگی و نشاط بیشتر، تنوع رنگی در نزد ماهیان آکوآریومی، و بویژه مقاومت آنها در برابر شرایط نامساعد محیطی و عوامل بیماریزا می شوند.
دریاچه ارومیه از مهمترین زیستگاه های آرتمیا در ایران می باشد که با توجه به ویژگی های خاص آرتمیای ساکن آن، آرتمیا ارومیانا ((Artemia urmiana نامگذاری شده است. علاوه بر دریاچه ارومیه، در سایر نقاط ایران از جمله دریاچه شورابیل اردبیل، آبگیرهای اینچه و شور در گرگان و گلستان، آبگیرهای حاشیه ای قم، مسجد سلیمان، خوزستان، دریاچه جازموریان کرمان، دریاچه های پریشان و مهارلو در فارس، مرداب گاو خونی در یزد، منطقه میقان اراک و… نیز وجود دارد.
اهمیت اقتصادی آرتمیا
آرتمیا به عنوان غذا در مزارع پرورش ماهی و میگو استفاده می شود. غذاهای مصنوعی با تنوع فراوان که برای تغذیه آبزیان مختلف به کار می روند به تنهایی قادر به تأمین نیاز مندیهای غذایی آبزیان پرورشی نیستند، در حالیکه استفاده از غذای زنده بویژه آرتمیا در تغذیه آبزیان پرورشی ماهیان تزئینی به دلایل زیر اهمیت فراوانی دارد:
ماهیان زینتی گرایش به غذاهایی دارند که درمحیط طبیعی آنها یافت می شوند و برخی از آنها مانند ماهیان آکوآریومی تخم گذار فقط از غذاهای زنده و طبیعی استفاده می کنند.
هضم و جذب غذاهای طبیعی آسانتر بوده و علاوه بر اینکه بر هضم و جذب غذاهای کنسانتره کمک می نماید، نیازهای اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب ضروری و مواد معدنی را به خوبی تأمین کرده و زمینه تجربه شکار را برای بچه ماهیان فراهم می کند.
مصرف غذای زنده موجب افزایش مقاومت نوزاد ماهی در برابر عوامل بیماریزا و شرایط نامساعد می گردد.
آستفاده از آرتمیا به عنوان حامل مواد ضروری مثل واکسن ها، اسیدهای چرب ضروری ، داروها و… برای آبزیان مطرح می باشد.
آرتمیا به عنوان غذای زنده باعث رشد کافی اندامهای جنسی و تسریع در رسیدگی جنسی و افزایش قدرت تولید مثلی می گردد.
استفاده از آرتمیا در تغذیه ، باعث تنوع رنگی در نزد ماهیان آکوآریمی می شود.
اشکال مورد استفاده آرتمیا در آبزیان
۱- سیست آرتمیا که بعد از ایجاد مراحل انکوباسیونی و تولید ناپلیوس، ناپلی تازه تفریخ شده مورد استفاده پست لارو میگو، بچه ماهیان آکوآریومی و دیگرآبزیان قرار می گیرد.
۲- سیست های کپسول زدایی شده که مستقیماٌ برای تغذیه انواع آبزیان بویژه ماهیان تزئینی کاربرد دارد.
۳- مراحل مختلف زندگی آرتمیا شامل: متا ناپلی، آرتمیای جوان ، بالغ هر کدام جداگانه یا با هم می تواند مورد استفاده آبزیان قرار گیرد.
۴- آرتمیای منجمد و پودر یا پولکی آرتمیا، هم به طور مستقیم مورد تغذیه آبزیان قرار می گیرد و هم در ترکیب جیره غذایی آنها می تواند لحاظ شود.
۵- انسایل آرتمیا (Ensile)یا ترشی آرتمیا که قبل از استفاده بایستی چندین بار با الک های ۱۰۰ تا ۲۰۰ میکرونی شستشو شوند تا میزان اسیدیته آن از بین برود و در حد pH خنثی در آید و سپس مورد استفاده قرار گیرد .